چای گلابی یادگار بازرگان جنوبی

✍️ یعقوب باوقار زعیمی

چای گلابی؛ تنها نوستالژی که بیش از ۶۰ سال است که بخاطر دارم و هنوز تمام قد در مغازه ها خودنمایی می کند!
اکنون نیز در بسته های متوسط و کوچک با همان شکل، شمایل و نوشته هایی که من پیش از رفتن به مدرسه با کلمات و حروف نستعلیق نوشته فارسی مورچه وار نوشته به سبک چاپ بمبئی، خیال‌پردازی می کردم و هر حروف و کلمه ای را به پدیده های اطرافم همانند می کردم و نوشیدن آن از قوری های نقش و نگار دار با ریختن در استکان، فنجان و نعلبکی‌ها با نقوش شاه عباسی در حال و هوای دل انگیز لذتبخش می شد تا هنوز هم که کتری و قوری برقی و فلاسک در دسترس هست، چای گلابی همراه شده است.
در نوستالژی شدن قوطی روغن نباتی شاه پسند، صابون گلنار و آدامس خروس نشان، شاید هیچکدام به ماندگاری چای گلابی نشدند!
چای گلابی؛ چای محبوب مردمان جنوب و بندرنشینان و بویژه منطقه تارم زمین ما بود. آمدن چای های وارداتی غیر برند که ارزان تر هم بودند، دیگر به مذاق خیلی ها که عادت کرده بودند سازگار نبود‌.
همانطور که برنج تایلندی و هندی هرگز نتوانست جای برنج اصیل ایرانی را بگیرد!
در میان صندوق های چای وارد شده از آنسوی آب ها، در آن روزگار فقط چای شمشیری تنها رقیبی برای چای گلابی شد اما نه در نام آوری چای گلابی. گاهی نیز چای شمشیری و گلابی را درهم می کردند!
نکته جالب؛ برای پرهیز از بدل فروختن چای گلابی، رسم بر این بوده است که مغازه دار بر بسته چای، مهر و امضا نماید!
زنده یاد حاج قاسم علی مدنی تاجر و بازرگان نامدار هرمزگانی و مالک مزرعه بزرگ پلنگان در شمال هرمزگان، در دوران بعد از جنگ جهانی دوم، موفقیت اخذ نمایندگی چای گلابی از کلکته ی هندوستان ( شهر تولید کننده چای گلابی به سفارش ایران) را کسب کرده بود و دفتر فروش و توزیع آن در بندرعباس، روبروی اسکله ی شهر بود.

🔸 پانوشت :

پس از آفت افتادن در مزارع قهوه در سیلان(سریلانکا) ، کشت چای توسط انگلیسی ها که در آن دوره در شبه قاره ی هند نیز حاکمیت داشتند، رواج یافت. البته اکنون نیز هند، سیلان، کنیا و چین بزرگترین تولید کننده چای دنیا هستند. چای گلابی را عبدالرحیم راندیریان تاجر مسلمان چای در کلکته با هم فکری مرحوم قاسم علی مدنی این برند را نام گذاری کردند.
پسران راندیریان ادامه راه پدر را پیشه کرده اند اما ناثباتی در بازار، برند گلابی مورد علاقه جنوبی ها را در سایه دیگر برندها قرار دارد!

عباس رفیعی